Leeft Keti Koti bij NS’ers?

drie NS-collega's die zich uitspreken over keti koti

“Na twintig jaar kantoorwerk wilde ik met mensen gaan werken. Daarom heb ik gesolliciteerd op mijn droombaan van vroeger: conducteur. En dat is gelukt!” Toen Marco Timmermans ongeveer negen jaar als uitkeringsdeskundige bij het UWV had gewerkt, vond hij het tijd voor iets nieuws. “Ik ben het gesprek aangegaan en heb uitgelegd dat ik weer fysiek werk wilde doen. Ik merkte: ik moet eruit, het kantoorwerk is passé. Conducteur leek me echt een leuk beroep, dat vond ik vroeger ook al. Dus ik ben het gewoon gaan proberen.”

Keti Koti betekent gebroken ketenen in het Sranan Tongo (een in Suriname gesproken creoolse taal). Door de aandacht die de dag, onder meer door de campagne ‘Ik neem vrij op 1 juli, tot we allemaal vrij zijn’ in de media krijgt, lijkt lijkt er meer bewustzijn rond het belang ervan te ontstaan. Ook bij NS vinden wij het belangrijk om aandacht voor deze dag te hebben. We vroegen enkele collega’s naar hun beleving bij Keti Koti.

Debbie van der Veen – Bouguenon (HRM – Lead teamorganisatie) geeft aan dat er weinig aandacht is voor dit gedeelde verleden. Behalve op 1 juli zou er voor haar vaker en breder aandacht aan het slavernijverleden van Nederland gegeven mogen worden, bijvoorbeeld in het onderwijs. “Het helpt als mensen, ook mensen die zelf geen nazaten zijn van tot slaaf gemaakte mensen, beter begrijpen wat de slavernij heeft betekent en hoe dit nog steeds doorleeft in het heden. Het zou ook erkenning zijn van een belangrijke periode inde geschiedenis en daarmee ook erkenning van de gevolgen daarvan voor mensen vandaag. Er zijn nog steeds heel veel verschillen in hoe mensen worden behandeld, op basis van hun huidskleur. NS wil inclusief zijn en midden in de maatschappij staan, dan kan je hier niet omheen.

Ik vind dat in ieder geval leidinggevenden zouden moeten weten waar Keti Koti over gaat en waarom dit voor een aanzienlijk deel van onze mensen een belangrijke dag is. Dat kan doordat  je  mensen vraagt of ze op 1 juli vrij nemen, wat deze dag voor hen betekent of hoe ze de herdenking en viering van 1 juli hebben beleefd. Ik heb het met collega’s niet over Keti Koti. Maar ik vraag me nu af waarom eigenlijk niet. En ik bedenk me over  welke dagen van we het wel met elkaar hebben en over welke niet, en wie daarin de norm bepaalt. Ik ben zelf niet vrij op 1 juli maar vind het wel heel mooi dat dit mogelijk is. Los van dat mijn agenda het echt niet toelaat, gaat het mij minder om het moment of de dag maar meer om een groter bewustzijn op alle momenten in het jaar.”

Elias Bellil (Product expert binnen IT operatie voor het cluster wendbare logistiek) en Hasan Der (Personele bijsturing onder transport besturing) bezochten samen de Keti Koti dialoogtafel in Utrecht als bestuursleden van VariatioNS (het medewerkersnetwerk “voor culturele diversiteit bij NS)  Hoe leeft Keti Koti bij hen en waarom bezochten zij dit event? Hasan: “Ik vind het belangrijk om mijn eigen horizon te verbreden. Met Keti Koti was ik nog niet zo bekend, dus ik wilde graag deelnemen aan de tafel. Tijdens deze avond bespraken we allerhande vragen, op een hele persoonlijke manier, gelinkt aan racisme en discriminatie. Dat had ik niet zo verwacht maar het maakte wel dat ik op een andere manier ook herkenning voelde – het was heel intens. Elias: ‘’Ik vind het belangrijk om erbij stil te staan omdat het simpelweg onderdeel van de Nederlandse geschiedenis is. We staan ook stil bij andere belangrijke momenten in de Nederlandse geschiedenis. Ook als organisatie. De afschaffing van de slavernij is niet zo heel lang geleden, in die zin vind ik het belangrijk dat dat besef meer gaat leven. Het is niet een verhaal van de ander maar het is een gezamenlijk verhaal. Alleen de nazaten van de slachtoffers staan erbij stil, die van de daders helemaal niet. Dat is heel vreemd. Veel mensen kennen de term Keti Koti niet eens, dat is mensen niet eens kwalijk te nemen maar eigenlijk is dat is erg. Als wij als organisatie divers zijn, vind ik het ook wel voor met name leidinggevende belangrijk dat je daarvan op de hoogte bent en dat je er aandacht voor hebt. Al is het maar in een kleine vraag of door je team te laten weten dat deze dag er is, en dat je er begrip voor is als je dan niet wilt werken.  Op de vraag of zij zelf ook vrij zijn op 1 juli: Nee, dat niet. Elias – ik zie het overal voorbij komen de ‘ik neem vrij’-actie. Wij hebben een cultureel diverse achtergrond, maar wel een andere culturele achtergrond. Daarom wilde ik ook meedoen aan de tafel om daar meer kennis op te doen. Ik neem nog geen vrij op die dag, maar ik denk wel dat het bij uitstek een dag is die een nationale vrije dag zou kunnen zijn. Hasan: “Ik zie het nu meer, er is iets gaande. Het is meer zichtbaar. Ik vind het waardevol om over dit thema een gesprek te initiëren en ik ben ervan overtuigd dat dat tot meer verbinding leidt. Wij willen dit als VariatioNS  meer laten leven en ook zelf een Keti Koti tafel organiseren volgend jaar.

Voor Marcel Everduim (Conducteur bij NS is Keti Koti een hele belangrijke dag. “Het is voor ons, als nazaten van mensen die tot slaaf zijn gemaakt, een heel emotioneel en diepgeworteld verleden. Ik ervaar dat dit thema te weinig aandacht krijgt. Zeker als je het vergelijkt met de aandacht die er is voor de Tweede Wereldoorlog. Er zijn toen verschrikkelijke dingen gebeurd. Maar dat geldt ook voor de slavernijperiode. het merendeel van de Nederlandse bevolking weet niet eens waar het over gaat. Terwijl het herdenken van de slavernij voor mensen van kleur en Afromensen dezelfde betekenis heeft. Ik vind het belangrijk dat we het leed wat onze voorouders is aangedaan erkennen door hier in ieder geval jaarlijks bij stil te staan. Ik heb het met collega’s wel over Keti Koti, maar eigenlijk alleen met gekleurde collega’s. Eerlijk gezegd is mijn ervaring dat de meeste witte collega’s niet weten wat het is. Een van de grootste uitdagingen die wij in Nederland hebben komt vanuit het feit hoe wij ‘Nederlands zijn’ definiëren. Toen ik pas bij NS begon werd mij vaak gevraagd: Hee collega, heb jij een Nederlandse vrouw? Daarmee wordt eigenlijk bedoeld ‘heb je een witte vrouw’? Mijn tip is dat we moeten proberen daarvan af te stappen: huidskleur is niet bepalend voor of je wel of niet Nederlands bent. Daardoor komt er meer solidariteit. We zijn allemaal Nederlanders. En door samen stil te staan bij een dag als Keti Koti ontstaat er meer onderlinge verbinding en solidariteit. Ik zou het heel mooi vinden als er meer aandacht voor komt binnen NS.

Jouw droombaan in je mailbox?

Mis nooit meer jouw ideale vacature met onze persoonlijke vacature alerts.